Yaratanın indinde en güzel varlık insandır.
Yunus Emre yaratandan ötürü insanı sev der, bir dizesinde.
Sözü nereye getireceğim.
Karabük eski valimiz çok değerli insan Sayın Can Direkçi Karabük’ün özellikle kış aylarında yaşadığı tehlikeyi göz önünde tutarak Karabük’te sağlık haritasının hazırlanması için çalışma başlatmıştı.
Bunu gerçekleştirmek için bildiğimiz kadarıyla ilgililerden ve yetkililerden bir komisyon oluşturdu…
Hava kirliliği böylece yakından takip edilecekti.
Çünkü Karabük’te yaşayanların birinci derece muzdarip olduğu sorun bu idi.
Sayın Vali’mizin tayini çıktı.
Böylece olay unutuldu.
Ondan sonra göreve başlayan Vali Nurullah Çakır’a konu ile ilgili bilgi verilmediği için oluşturulan komisyonun akıbeti bilinemedi.
Her işte olduğu gibi bu işte sürüncemede kaldı.
Karabük bu konuda sahipsiz bırakıldı.
Dumanlı kentin sakinleri tehlikenin farkına bir türlü varamadı.
****
Gelelim konuya…
Oluşturulan komisyonunun görevi ne olacaktı…?
Karabük’teki hava kirliliğinin sağlık üzerindeki etkilerini araştırmak
Ölümlerin nedenlerinde hava kirliliğinin payının olup olmadığının tespitini yapmak
Hava kirliliğine dayalı olarak Karabük’te ortaya çıkan hastalık türlerini belirlemek
Elde edilen sonuçları kamuoyu ile paylaşmak
Alınması gereken acil önlemler konusunda ilgili kuruluşları uyarmak..vb.
Tabi kurulup kurulmadığı bilinmeyen bu komisyon çalışmayınca yukarıda belirtilen hedeflere ulaşmak mümkün olmadı…
****
Karabük’te hava kirliliği konusunda ilk bilimsel inceleme İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Coğrafya Bölümü öğretim üyesi olan Prof.Dr.İlhan Yaşar Hacısalihoğlu , ikinci çalışma da Karabük Üniversitesi Teknik Eğitim Fakültesi öğretim üyelerinden Prof.Dr. İbrahim Kadıoğlu tarafından yapılmıştır.
****
Bu yazıda Prof.Dr. İlhan Yaşar Hacısalihoğlu’nun “Karabük’te Hava Kirliliği” üzerine 1992 yılı verilerine göre yaptığı, Türkiye Coğrafya Dergisi’nin 29.sayısında yayımlanan (s.475-479, İstanbul 1994) aynı adı taşıyan makalesinden yararlanarak Karabük’ün hava kirliliği gerçeği sizlerle paylaşılacaktır.
Bakın…
Prof.Dr. Hacısalihoğlu, doktora çalışmasına konu yaptığı araştırmasında hava kirliliği ile ilgili olarak hangi tespitleri yapmış.
-Karabük son yıllarda giderek artan oranda hava kirliliği ile karşı karşıyadır.
-1940 yılından bugüne değin üretimini aralıksız sürdüren Demir Çelik fabrikaları bu kirliliğin asıl nedenidir.
-Ayrıca motorlu taşıtlar, konutlar ve küçük sanayi tesisleri hava kirliliğinin oluşumunda pay sahibidirler.
-Topoğrafik ve klimatik özellikler var olan hava kirliliğinin etkisini artırırlar.
-Etrafı yüksek dağlarla çevrili bir havzada bulunmanın doğal sonucu olarak Karabük’te hava sirkülasyonları zayıf ve devamsızdır.
-Kirli hava çoğu zaman şehrin üzerinde uzunca süre kalır.
-İnversiyon sonucu oluşan bu durum,zeminin aşırı soğuması,sıcaklığın ve rüzgar hızının düşmesi neticesinde kışın sıkça görülür.
-Karabük’te özellikle Kükürt dioksit ve Karbon monoksit ve partikül madde konsantrasyonları kabul edilen değerlerin çok üzerindedir.
-Karabük’te yaşanan hava kirliliği başta insan hayatı olmak üzere bitki ve hayvan yaşamı ile madde ve yapılar üzerinde de zararlı etkisini göstermektedir.
****
İlhan Yaşar Hacısalihoğlu, ”Karabük’te Hava Kirliliği” adlı araştırma yazısında şu bilgileri veriyor: ”Karabük SSK hastanesi (Şimdiki Karabük Üniversitesi Eğitim ve Araştırma Hastanesi) kayıtlarından oluşturduğumuz ve hasta sayısının, hastalık gruplarına göre dağılımını gösteren istatistik, hava kirliliğinden doğrudan etkilenen solunum yolu hastalık grubunun en yüksek düzeyde seyrettiğini ortaya koyar.
Bunun yanında yine tarafımızdan oluşturulan ve Karabük’te ölümlerin, nedenlerine göre dağılımını gösteren istatistik neticelerinde benzer sonuçlar görülür.
Ayrıca şehir ve orman ağaçları ile şehrin yakın çevresindeki tarım alanlarında kirliliğin izlerini görmek mümkündür.
Bitkilerde yaygın olarak baş gösteren kuruma,sararma ve denge bozulmaları hava kirliliğinin yöredeki zararlı etkilerini ortaya koyar….
****
Beynine ve eline sağlık hocam…
1994’te yayımlanmış araştırmayı günümüzde hiç dikkate alan olmuş mu?
Hayır?
Neden?
Umursamazlık…
Böyle gelmiş böyle gider.
Ölenler ölür ,kalan sağlar bizimdir.
Son olarak…
Bana dokunmayan yılan bin yaşasın zihniyetsizliği gibi düşüncesizlikleri sıralayabiliriz.
İşte bu minvalde…
Kim ne derse desin…
Gelinen noktada,günümüzde Belediye Başkanı sayın Vergili ile başlayan çevre bilinci uyandırmaya yönelik söylemler bu bakımdan çok önem taşımaktadır.
Umarım…
Etkisini gösterecektir…!
819
